Behandeling van oppervlakkige en diepe pigmentvlekken

Hyperpigmentatie zie ik regelmatig in de praktijk bij vrouwen én mannen. Vooral in het gezicht wordt dit vaak als storend ervaren. In de zomer kunnen de vlekken ook nog eens donkerder worden.  Dus de komende maanden krijg ik heel wat mensen over de vloer die toch heel wat pigmentvlekken hebben bijgekregen na deze zomervakantie. 

Een pigmentvlek kan je helaas niet even snel wegsmeren met een crème. Het probleem is redelijk complex. Met dit artikel hoop ik wat meer duidelijkheid te geven over de verschillende soorten pigmentvlekken en de mogelijkheden om deze bij de kern aan te pakken.

De pigmentcel

Om te kunnen begrijpen hoe pigmentvlekken ontstaan, is het nodig om wat meer over de pigmentcel te weten. De pigmentcel wordt ook wel melanocyte genoemd. De melonacyte is een vrij grote huidcel die zich onderin de levende opperhuid bevindt (basale laag). Ze hebben een soort uitlopers die pakketjes met pigment (melanosomen) afgeven naar de levende huidcellen. Hierdoor worden de huidcellen beschermd voor UV-straling. Als de melanocyte op één plek meer of te grote melanosomen afgeeft, spreek je van hyperpigmentatie. De activiteit van de melanocyte wordt onder andere bepaald door erfelijke aanleg, hormonen en UV-straling.

Oppervlakkig of diep pigment?

Een pigmentvlek ligt verspreid in de opperhuid (epidermaal) of in de lederhuid (dermaal). Sommige pigmentvlekken bevinden zich in beide huidlagen. Het is heel belangrijk om oppervlakkige pigmentvlekken en diepe pigmentvlekken van elkaar te onderscheiden. Ze hebben namelijk een verschillende aanpak nodig en ook het verwachtingspatroon van de behandeling ligt anders.

Wat zijn oppervlakkige pigmentvlekken?

Als het pigment zich in de opperhuid bevindt, wordt de huid even vager als je de huid tussen twee vingers stretcht. Onder oppervlakkige pigmentvlekken vallen ouderdomsvlekken en pigmentvlekken die ontstaan zijn door zonschade, zoals:

• sproetjes; deze zijn leuk!
• Poikiloderma van Civatte; bruine verkleuring aan de zijkanten van de hals, ook wel ‘zonnehals’ genoemd.
•  zonnevlekken; (zie afbeelding) ook wel ouderdomsvlekken genoemd.
• post-inflammatoire hyperpigmentaties; oppervlakkige pigmentvlekjes na acne of wondjes.

Behandeling van oppervlakkige pigmentvlekken

Oppervlakkige pigmentvlekken zijn goed op te lossen met  de VPL energist behandelingen (lichtflitsbehandelingen) , peelings op basis van melkzuur en/of therapeutische producten die de pigmentvlekken oplichten. Soms geeft een combinatie van deze behandelingen het meest egale effect.

Deze methoden verminderen de pigmentvlekken van buitenaf door de kolom van pigmenten (melanine) te verkorten. De pigmentcel zelf blijft intact, daar gebeurt niets mee. De opperhuid wordt elke huidcyclus volledig vernieuwd, dus het overtollige pigment schilfert af naar boven.

Effect van de behandeling van oppervlakkige pigmentvlekken

In het geval van  de vpl energist lichttherapie is het effect van de behandeling afhankelijk van het contrast van de pigmentvlek met de huid. Hoe groter het contrast tussen de huid en de pigmentvlek, dus hoe donkerder de vlek en hoe lichter de huid, hoe beter het speciale licht absorbeert. Gemiddeld zijn er één tot drie behandelingen nodig.

In het geval van peelings is het effect per huid verschillend. De beste resultaten behaal je door ongeveer vijf of zes keer een peeling te ondergaan, met telkens  drie weken tussen de behandelingen.

Verwachting van behandeling van oppervlakkige pigmentvlekken

Oppervlakkige pigmentvlekken zijn het makkelijkste te vervagen, omdat je er beter bijkomt en omdat er dus een actieve celdeling plaatsvindt in de opperhuid.

Echter, het nadeel is dat de pigmentcel blijft zitten en daardoor weer opnieuw geactiveerd kan worden door UV-straling en erfelijke gevoeligheid. Op de plaatsen waar de pigmentvlekken hebben gezeten blijven de pigmentcellen extra gevoelig voor het aanmaken van pigment. Daarom is het belangrijk dat je op deze plaatsen voorzichtig blijft met zonlicht en de huid regelmatig beschermt met een anti-zonnebrandcrème.

Ook al is er snel resultaat, het is raadzaam om rekening te houden met af en toe een onderhoudsbehandeling. Er kunnen door de jaren heen natuurlijk ook nieuwe pigmentvlekken bijkomen. De termijn en het aantal onderhoudsbehandelingen is afhankelijk van eigen aanleg tot het vormen van pigmentvlekken en je eigen zongedrag. Het resultaat ondersteun je door een therapeutisch product te gebruiken die de pigmentcel rustig houdt en vlekken oplichten.

Wat zijn diepe pigmentvlekken?

Pigment kan in de diepte ophopen, doordat de ‘pootjes’ van de pigmentcellen neerwaarts gericht zijn en uitsteken in de lederhuid. Ook kan het voorkomen dat er zich voorloopcellen van de pigmentcellen in de lederhuid bevinden, dit noemen we moedervlekken.

Diepe, oftewel ‘dermale’ pigmentvlekken zijn melasma (zwangerschapsmasker) en aangeboren pigmentvlekken, zoals de café-au-lait vlek. Post inflammatoire hyperpigmentaties (PIH), oftewel pigmentvlekken die ontstaan zijn na een huidbeschadiging zoals acne, muggenbeten of trauma kunnen ook diep liggen.

Behandeling van diepe pigmentvlekken

Vitamine A-zuur

Voor het vervagen van dermale pigmentatie moeten we de lederhuid kunnen bereiken. Dit is enkel mogelijk met een paar therapeutische werkstoffen. De meest bekende is tretinoïne 0,05% of retinol 1%, een actieve en receptplichtige vorm van vitamine A-zuur. Vitamine A-zuur heeft het vermogen om o.a. de pigmentcellen regelmatiger over de huid te verspreiden en deze tot rust te brengen. Bij zeer hardnekkig pigment kan hydrochinon toegevoegd worden. Hydrochinon bleekt de pigmentvlekken, maar zorgt er ook voor dat de pigmentcellen geen nieuw pigment meer afgeven.

Zelf kies ik vaak voor de cosmelan behandeling omdat deze schitterende resultaten geeft.

In het geval van moedervlekken en andere aangeboren pigmentvlekken kan soms cryotherapie (bevriezing) of laser- en lichttherapie overwogen worden. In dit geval wordt er dieper behandeld en de pigmentcel vernietigd. Er is kans dat er juist een lichte pigmentvlek ontstaat (hypopigmentatie) of dat de vlek slechts vervaagd. Sommige cliënten kiezen hier toch voor. Meestal vindt er vooraf een proefbehandeling plaats: dan wordt er een klein stukje getest. Uiteraard behoort camouflagetherapie altijd tot de mogelijkheden.

Verwachting van behandeling bij diepe pigmentvlekken

Wanneer het pigment zich in de lederhuid bevindt, zijn de verwachtingen van de behandeling een heel ander verhaal. Laser- en lichttherapiebehandelingen en peelings kunnen dit niet oplossen, omdat deze huidlaag zich niet vernieuwd op de wijze zoals de opperhuid dit doet. Pigment kan zich dus niet goed afgevoerd worden. Dat maakt dermaal pigment zo moeilijk te behandelen. Houdt er rekening mee dat behandeling mogelijk niet aanslaat.

Soms is het niet helemaal vast te stellen in welke huidlaag het pigment verspreidt ligt. Bij melasma (zwangerschapsmasker) en post-inflammatoire hyperpigmentaties (pigmentvlekjes na acne en huidschade) ligt het pigment vaak verspreid in de opperhuid én de lederhuid. Behandeling is mogelijk, mits de verwachtingen en consequenties helder zijn. Behandeling is gericht op zoveel mogelijk vervagen van de vlekken en resultaat onderhouden en daarvoor is motivatie en geduld nodig.

Wees je er van bewust dat de oorzaken als blootstelling aan UV-straling, krabben aan de huid en hormoonschommelingen zoveel mogelijk tot het minimum beperkt moeten worden. Op deze factoren heeft de huidtherapeut geen invloed. Je kan zelf je best doen om pigmentvlekken zoveel mogelijk te voorkomen, maar je hebt het niet voor 100% in de hand.

Huidproducten voor het behandelen van pigmentvlekken

Huidproducten die thuis de pigmentvlekken kunnen verminderen en voorkomen zijn niet weg te denken uit het behandelplan. Ze zorgen voor sneller en egaler effect en voor lange termijn resultaten, omdat je de vorming van nieuwe pigmentvlekken remt. Daarnaast hebben mensen die therapeutische producten gebruiken, minder  behandelrisico’s en sneller huidherstel na de behandeling. Bij Beautyfulskin adviseren we de producten minimaal twee weken vooraf aan een behandeling te gebruiken. (vaak zit deze ook in de prijs inbegrepen )

Let op: producten met retinol mogen niet bij zwangerschap en lactatie gebruikt worden. Producten op basis van vitamine C, alpha-arbutine, kojic acid en niacinamide zijn wel veilig tijdens deze periode.

 Afspraak maken voor advies over pigmentvlekken?

Beautyfulskin geeft regelmatig een informatie avond over het behandelen van pigmentvlekken en waar je wel en goed moet op letten bij het kiezen van een behandeling. Bij de intake wordt er ook steeds een scan van je huid genomen zodat we jouw pigmentvlekken goed in beeld kunnen brengen.

Mocht je na het lezen van dit artikel vragen hebben kun je altijd contact opnemen door ons te mailen: info@beautyfulskin.be